خانواده آکانتاسه
اولين خانواده گياهي آکانتاسه است. در اين خانواده عمده گياهان بعنوان گياهان آپارتماني و برگ سبزها مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
آفلاندرا Aphelandra
يکي از گياهان بسيار زيباي خانواده آكانتاسه، آفلاندرا است که داراي برگهاي زينتي، کشيده، رگبرگ‌هاي کاملاً مشخص و يک ساقه گل دهنده چهار گوش و براکته‌هاي رنگي است. اين گياه نسبتاً حاره‌اي بهتر است در گلخانه‌هاي نسبتاً گرم و مرطوب نگهداري شود. چنانچه هر زمان رطوبت محيط از حد معيني کمتر شود علائم سوختگي حاشيه برگي روي آن ملاحظه مي‌شود.
آفلاندرا دارای گل های زرد است که در اطراف سنبله ای مجتمع شده و کاسبرگ هایی به رنگ زرد یا برحسب نوع سرخ فام دارد.
کشت این گیاه آسان است و باید در فصل رویش خود در جای کاملا روشن و در حرارت نسبتا زیاد قرار گیرد و میزان رطوبت چه در هوای محیط و چه در خاک گلدان کافی باشد. این گیاه معمولا در پاییز گل می دهد ولی در فصول دیگر نیز گل دادن آن دیده شده است.
پس از تمام شدن گل باید گل های پژمرده را چید و آبیاری آن را کم کرد. حرارت نیز باید کم شود ولی از ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد پایین تر نیاید. برای تکثیر آن در بهار مقداری سرشاخه های آن را قطع کنید و قلمه های آن را در گلدانی که مخلوطی از خاک تازه و خاک برگ است بکارید
تکثير آفلاندرا بوسيله قلمه‌هاي ساقه انجام مي‌گيرد و براي تکثير آن بهتر است از سيستم ميست و مه‌پاش استفاده شود.
فيتونيا
فيتونيا از ديگر گياهان بسيار زيباي برگي اين خانواده است. ساقه‌هايش عموماً به حالت رونده و کوتاه رشد مي‌کنند و برگهاي سبز با رگ بال‌هاي صورتي دارد و منظره‌اي زيبا بوجود مي‌آورد. تکثير اين گياه بوسيله ساقه‌هاي ظريف آن در بسترهاي بسيار سبک صورت مي‌گيرد. براي پرورش فيتونيا در منزل بهتر است از خاکي باPH اسيدي استفاده کنيد. خاک‌هاي قليايي براي نگهداري اين گياه خيلي مناسب نيستند.
فیتونیا گياهى است هميشه سبز و پردوام، بومى جنوب آمريكا كه به خاطر برگ هاى زيبا و پرنقش و نگارش جنبه تزئينى يافته است. روى سطح برگ هاى سبز براق آن را خطوط مشبك نقره اى رنگ (در محل رگبرگ ها) مى پوشاند. از آن به عنوان گياه پوششى در گلخانه ها، پشت پنجره ها و يا ويترين ها استفاده مى شود. گل هاى كوچك و زرد رنگش با برگك هاى بزرگ روى سنبله هاى افراشته پديدار مى شوند. فيتونيا نسبت به سرما آسيب پذير است و دماى كمتر از ۱۵ درجه سانتى گراد را تحمل نمى كند. مكان نيم سايه مخصوصاً مجاور پنجره اى رو به شمال را مى پسندد. نياز به رطوبت نسبتاً زياد هوا دارد از اين رو در جاهاى خشك بهتر است سطح برگ ها با آب بدون املاح اسپرى شود. خاك مناسب آن مخلوطى از خاك مرغوب باغچه با خاك برگ و پيت ماس اضافى و به خوبى زهكشى شده است. نياز به آبيارى مرتب با آب بدون املاح دارد. اما از غرقاب شدن ريشه بايد جلوگيرى كرد. در زمستان آب كمترى مى خواهد. بهتر است در بهار شاخ و برگ هاى اضافى هرس شود. تكثير آن از طريق قلمه هاى سرشاخه در بهار يا تابستان در درون خاكى با دماى ۲۰ درجه سانتى گراد امكان پذير است
جكوبينا Jacobina
گياه ديگر اين خانواده مشعلي يا جکوبينا است که بخش زينتي آن در حقيقت براکته‌هاي زرد و گاهي صورتي آن مي‌باشد. اين گياه برگهاي سبز روشن و ساقه بسيار حساس دارد و نسبت به شرايط محيطي مخصوصاً خشکي محيط و بعضي از آفات گلخانه‌اي فوق‌العاده حساس است. تکثير آن بوسيله قلمه‌هاي ساقه انجام مي‌شود.
هيپو اِستس
آخرين گياه اين خانواده، هيپو اِستس است که برگهاي سبز زيبا با نقطه‌هاي صورتي دارد. اين گياه نسبتاً کم رشد نياز به يک خاک بسيار سبک و غني از مواد آلي با PH 5/6 تا 8/6 دارد و در جاهايي با نور متوسط در منزل يا گلخانه قابل نگهداري است. تكثير بوسيله قلمه‌هاي سبز صورت مي‌گيرد.
آماري ليداسه Amarilidaceae
گياهان خانواده آماري ليداسه با نام فارسي آماري ليس جزء گياهان پيازي و Cut flower به حساب مي‌آيند. پيازهاي اين گياه به سرما حساس هستند و در طبقه بندي پيازها جزء دسته‌اي قرار دارند که در هواي سرد زمستان بوسيله پوششي از خاک محافظت مي‌شوند. عموماً اين پيازها را از خاک خارج مي‌کنند و به انبار مناسبي براي نگهداري منتقل مي‌کنند.
گياه آماري ليس، گلهاي بسيار درشت به رنگ‌هاي مختلف دارد و به دو صورت گلداني به منظور استفاده در نوروز و کات فلاور جهت کشت در مزارع وسيع کشت و کار مي‌شود.
کشت آماري ليس به روش گلداني به اين صورت است که پيازهاي کاملاً درشت و مناسب از نظر گل دهي را انتخاب مي‌کنند. سپس 45 تا 50 روز قبل از زمان عرضه به بازار در خاکي با بافت متوسط کشت مي‌شوند. بعد آن‌ها را در گلخانه‌هاي نسبتاً گرم و پرنور قرار مي‌دهند (درجه حرارت مناسب براي رشد و نمو آماري ليس بين 15 تا 20 درجه سانتي‌گراد است). در اين حالت ابتدا برگهاي اوليه ظاهر مي‌شوند سپس يک ساقه گل دهنده از کنار پياز شروع به رشد و نمو مي‌کند. رشد رويشي اين دوره مربوط به اندوخته غذايي و يا حفظ ذخيره غذايي براي پيازها و توليد پيازچه‌هاي جديد است. بعد از رشد پيازچه‌ها به اندازه کافي در حدود اوايل فصل پاييز تعداد دفعات آبياري و مقدار آبياري را کم مي‌کنيم، بطوريکه گياه وارد مرحله خزان شود. بعد از زرد شدن شاخ و برگهاي گياه همه آن‌ها را قطع مي‌کنيم و دو هفته‌اي در هواي آزاد به همان حالتي که در پوشش گلدان است باقي مي‌ماند و سپس به انبار منتقل مي‌شود.
قبل از انتقال گياه به انبار مرحله جداکردن پيازچه‌ها و مرتب كردن آن‌ها است. پيازها را بر اساس اندازه محيطي آن‌ها درجه بندي مي‌کنيم. كه به 3 تا 4 اندازه قسمت مي‌شوند. بعد از شست و شو و ضد عفوني به کمک يک قارچ کش معمولي آن‌ها را خشک و در انبار نگهداري مي‌کنيم.
نکته مهم در خصوص گياهان پيازي نگهداري شونده در انبار، درجه حرارت مناسب انبار است. درجه حرارت انبار نقش مهمي در گل دهي پيازها براي فصل بعدي دارد، و مناسب‌ترين درجه حرارت براي انبار كردن پيازهاي آماري ليس 7 تا 10 درجه سانتي‌گراد است.
كليويا Clivia
کليويا يا خورشيدي گياه ديگري از خانواده آماري ليداسه است که برگ‌هايي شبيه به گياه آماري ليس دارد، با اين تفاوت که رنگ برگ‌ها در كليويا کمي تيره تر و رگبرگ‌ها برجسته تر بنظر مي‌رسند. اين گياه بر خلاف آماري ليس تمام دوره رشدي خود را در گلخانه بسر مي‌برد و گياهي است که داراي ارزش اقتصادي بوده و در فصل زمستان گل دهي دارد.
بر خلاف گل آماري ليس که گلهاي دوتايي يا چهارتايي دارد در خورشيدي گلچه‌ها کوچکتر بوده و به تعداد 12 تا 24 گلچه در ارقام مختلف بشکل يک چتر بر روي ساقه گل دهنده ديده مي‌شوند. تکثير کليويا بوسيله تقسيم بوته و به کمک ريزوم‌هاي قطور آن صورت مي‌گيرد.
زادگاه این گیاه، آفریقای جنوبی است، ساقه ندارد و برگ هایش نوارمانند و غلافی است و به شکل بادبزن قرار می گیرد و رنگ آن سبزتیره است و گل هایش به صورت دسته های ۱۵ تا ۲۰ تایی به شکل یک چتر، نوک یک شاخه صاف و نیزه مانند می روید. گل ها به رنگ قرمز پرتقالی است. اصلاح نژاد این گل سبب شده است تا برگ های آن درشت تر و رنگ برگ های آن تغییر کند. کلیویا گیاهی است پراستقامت که بین ماه های بهمن و فروردین گل می دهد.
از معایب این گل نامنظم بودن فصل گل و نامرغوب بودن برگ های آن است. این گل در زمستان به هوای معتدل نیاز دارد و بهتر است آن را در بالکن ها و راهروهای سقف دار نگهداری کنید. اما در تابستان می توانید آن را بیرون پنجره بگذارید. این گل در سه سالگی شروع به گل دادن می کند و گل هایش بادوام است خاک مناسب برای رشد آن خاک باغچه ای همراه با خاک برگ و موقع تغییر گلدان آن ماه های فروردین و اردیبهشت است.
فراموش نکنید که لازم نیست هر سال گلدان را تغییر دهید، فقط کافی است خاک قسمت روی گلدان را بدون اینکه به ریشه های گوشتی و متورم آن صدمه بزند تعویض کنید. این گیاه در موقع رویش نیاز به آب فراوان دارد. اما از آغاز مهرماه باید به تدریج از میزان آب دهی گل کم شود.
همانتوس
گياه ديگر خانواده آماري ليداسه، همانتوس است. اين گياه بسيار زيبا، برگهاي چين خورده دارد. ساقه گياه و ساقه گل دهنده نقش و خطوط رنگين و زيبايي دارند و از اين نظر در بين گياهان زينتي جزء خصوصيات منحصر به فردشان به حساب مي‌آيد. گلهاي اين گياه در روي ساقه نسبتاً بلند و به شکل توپ به رنگ‌هاي مختلف ظاهر مي‌شود.
همانتوس نياز به استراحت تابستانه دارد. در تمام فصل تابستان بايد از ميزان آبياري پيازهاي آن بکاهيم تا دوره استراحتش طي شود.
گل نرگس
گياه ديگر اين خانواده گل نرگس است. نرگس‌هاي بومي ايران در استان فارس و در بخش‌هايي از استان خوزستان مي‌رويند.
گل نرگس بعنوان يک پياز مقاوم دائمي براي کشت و کار در هواي آزاد بسيار مناسب است، چون در تمام مدت سال مي‌تواند در هواي آزاد باقي بماند و رنگ برگ‌ها منظره خاصي به آن محوطه مي‌دهد. تکثير اين گياه در پاييز بوسيله تقسيم پياز مي‌باشد.
گل نرگس گياهي تك لپه، پيازي و دائمي است و گلهاي آن معطر و زيبا است. در باغهاي تاريخي بسياركشت مي‌شده است. واريته‌هاي آن بسيار زياد و بسته به درشتي و ريزي گل آن طبقه بندي مي‌شوند. داراي گلهاي شيپوري شكل به رنگ زرد و يا زرد سٿيد مي‌باشد. تكثيرآ ن بوسيله بذر و پياز صورت مي‌گيرد. گياهي علٿي، دائمي با برگهاي ساده است و باريك گلهاي آن منظم، منٿرد بوده و در ابتدا در غلاٿي پوشيده‌اند است. ميوه آن بصورت كپسول ( ميوه‌اي است كه از تخمدان مركب بوجود آمده و در هر برچه چند دانه توليد مي‌شود) بوده دانه آلبومن و محتويات غذايي دانه زياد دارد.
برگهای این گیاه از بن ریشه بصورت صاف یا شیاردار بیرون می‌‌آیند و در طول ساقه قرار میگیرند.نرگس‌ها به اندازه‌های مختلف یافت می‌شوند از گلهای 5 اینچی روی ساقه‌های 2 فوتی گرفته تا گلهای 5/0 اینچی روی ساقه 2 اینچی.
گل مريم Polliantes tuberousa
آخرين گياه خانواده آماري ليداسه، گل مريم يا بوليانتس توبروزا است. اين گياه بسيار زيبا با دمبرگ‌هاي بلند و گلچه‌هاي سفيد، بسيار معطر مي‌باشد. پيازهاي اين گل جزء پيازهاي فوق‌العاده حساس به سرما هستند و بهترين زمان براي تکثير آن موقعي است كه خطر سرما رفع شده باشد.
پيازهاي گل مريم نسبتاً ريز و کوچک بوده و جداکردن آن از خاک همواره مشکل است و بايد با دقت کافي صورت گيرد.
www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com