کاهش خسارت خشکسالی در گندم دیم

جنگلهای مانگرو-حرا   درخت لور       جنگل      درختان محلی جزیره ، بعنوان گنجینه های طبیعی ، جذاب و زیبا هستند. درخت لور یا انجیر معابد ، معروفترین درخت جزیره است. این نوع درخت در نواحی جنوبی ایران رشد می کند. پوست کهنسال درخت لور و برگها و ریشه هایش که از بدنه اصلی آن آویزان هستند، آن را از سایر انواع درختان متمایز می سازد. این درختان ریشه هایشان طوری رشد می کند که مانند چتری بر روی زمین سایه می افکند و ممکن است تا چند صد سال عمر کنند.          درخت کاکائو   درخت کاکائو شاید بدانید که شکلات از دانه های میوه درخت کاکائو تهیه میشود. درخت کاکائو با نام علمی تئوبروما (Theobroma) شناخته میشود که ترکیبی یونانی به معنای غذای خدایان است. (theo به معنای خدا و bromine/brosis به معنای غذا)   میوه میوه های سنگین درخت کاکائو مستقیما بر روی تنه و شاخه های بزرگ درخت میروید. این نوع الگوی رویش cauli flory نام دارد. جالب اینکه در نقاشیهای قدیمی اروپایی از این درخت میبینیم که میوه ها – مانند دیگر درختان میوه - در انتهای شاخه های کوچک نقاشی شده اند. اروپاییان با نخوت خاص خود در آن زمان تصور میکردند که نقاشان بومی آمریکای جنوبی این درخت را اشتباه ترسیم کرده اند نه آنها! ده سال طول میکشد تا درخت کاکائو به بلوغ برسد. در این زمان طول آن به 9 تا 11 متر میرسد و بهترین میوه از آن به عمل می آید. البته در مزارع کاکائو درخت را در حد 6-5 متر کوتاه میکنند تا چیدن میوه از آن ساده تر باشد.   گل گل درخت کاکائو بسیار زیبا است و تقریبا در تمام طول سال دیده میشود. در واقع درخت کاکائو در طول سال غرق گل است زیرا تعداد این گلها حدود 50000 عدد در سال است. یک نکته جالب در باره گل کاکائو این است که علی رغم ظاهر زیبای آن، این گل هیچ بو یا طعمی ندارد و به همین دلیل حشراتی که موجب گرده افشانی گلها میشوند، به آن جذب نمیشوند. درنتیجه از هر هزار گل تنها یکی به میوه کاکائو تبدیل میشود.   فرایند رشد میوه رنگ میوه رسیده کاکائو طیف وسیعی از زرد-قهوه ای تا قرمز را در بر میگیرد. بسته به نوع میوه، 8-4 ماه طول میکشد تا میوه برسد. هر میوه شامل چیزی حدود 30 دانه بیضی شکل است که با ماده خمیر مانند ترش و شیرینی پوشیده شده است. اگر یک دانه کاکائوی تازه را گاز بزنید، اصلا نمیتوانید باور کنید که پشت این مزه ترش و تلخ، عطر بی نظیر و مزه عالی شکلات نهفته باشد. زیرا تا رسیدن به این محصول لوکس و گران قیمت راه زیادی باید طی شود.     میوه و دانه های کاکائو به دلیل میزان اندک گرده افشانی و باروری، هر درخت حدود 50 تا 60 میوه در سال تولید میکند. در نتیجه پس از اینکه میوه ها عمل آمده و دانه ها جدا شدند، میزان تولید هر درخت در سال چیزی حدود 10-7 کیلو دانه خواهد بود. هر دانه کاکائو حدودا شامل 54% کره کاکائو، 11.5% پروتئین، 9% نشاسته و صدها عنصر دیگر از جمله تئو برومین (Theobromin)، کافئین (caffeine) و روغنهای آروماتیک (aromatic oils) بودار است. تئوبرومین اثری مانند کافئین دارد و به همین دلیل مصرف شکلات، بخصوص برای کودکان باید محدود باشد.   انواع کاکائو برای مصرف انسان سه نوع دانه کاکائو مناسب وجود دارد. آنها کریولو (Criollo)، فوراستروس (Forasteros) و ترینیتاریو (Trinitario) هستند. کریولو در اسپانیایی به معنای "بومی" است. این همان نوع کاکائویی است که در 1502 توسط کریستف کلمب (Christopher Columbus) در جزیره گوانایا (Guanaja) کشف شد. کریولو در سراسر آمریکای جنوبی که هوایی معتدل و خاکی غنی دارد، یافت میشود. این نوع کاکائو به عنوان شاه دانه کاکائو شناخته میشود. رایحه بسیار ملایم و میزان اسیدیته کمی دارد. این دانه ها کمیاب ترین و گران ترین دانه های کاکائو به شمار می آیند.   فوراستروس در اسپانیایی به معنی "خارجی" است. منطقه اصلی آن کوهستانهای آمازون است و این نوع کاکائو 80% کل کاکائو تولید شده در جهان را تشکیل میدهد. درخت آن بلند و قوی است اما متاسفانه رایحه ضعیف و تلخی دارد. شکلاتی که از دانه های فوراستروس ساخته میشود بسیار تیره و تقریبا سیاه رنگ است و طعم تلخ و تا حدودی ناخوشایند دارد.اما همیشه استثنائاتی هم وجود دارد. پرورش دهندگان کاکائوی فوراستروس در اکوادور (Equador) موفق شده اند نوع بسیار خوبی از آن را پرورش دهند که به Le Cacao Nacional معروف است.   ترینیتاریو دانه پیوندی از دو نوع مذکور است. این گونه کاکائو پس از حادثه طبیعیی که موجب از بین رفتن بیشتر درختان نوع کریولو در ترینیداد (Trinidad) شد، به وجود آمد. 30 سال بعد نوع فوراستروس به جزیره وارد شد و در آنجا کاشته شد. باقیمانده درختهای کریولو با درختهای جدید بارور شدند و به زودی گونه ترینیتاریو به وجود آمد. این گونه دارای طعم کریولو و میزان بالای باردهی فوراستروس است. در حال حاضر این گونه بیشتر در اندونزی، آمریکای جنوبی و جزایر کارائیب میروید و 15-10% کل کاکائوی جهان را تشکیل میدهد           جنگل های مانگرو (حرا)     جنگل های مانگرو واکوسیستم های کاملا ویژه ای هستند که اجتماعات گیاهی وجانوری آنها درارتباط با شرایط خاصی می تواند شکل می گیرد . جنگلهای حرا جنوب ایران درنوار ساحلی خلیج فارس ودریای عمان آخرین پراکنش جنگلهای مانگرو در جنوب شرقی آسیا به شمار می روند این جنگلها از یک یا گاهی دو گونه مانگرو تشکیل شده وفروان ترین گونه آن حرا است که درمنطقه حفاظت شده حرا به تنهایی حضوردارد.جزرومد آب دریا در سواحل که بطور موزون ومستمرهرروزانجام می شود در شکل گیری تنوع حیات این اکوسیستم نقش اساسی دارد. منطقه حفاظت شده حرا که در تنگ خوران بین جزیره قشم ،سواحل حوزه بندر خمیرودر مصب ودلتای رودخانه مهران قرارگرفته از سال 1351 انتخاب وتحت حفاظت قرار گرفته است . بندرخمیردر شمال غرب منطقه حفاظت شده مهمترین شهراطراف منطقه محسوب می شود بنادر پل -لافت کهنه ولافت نو نیزآبادیهای مهم حاشیه این منطقه محسوب می شوند که پل درنوارساحلی شمالی و بنادرلافت درشرق منطقه واقع شده اند.جاده اصلی بندرعباس به بندرخمیرازشمال منطقه بویژه از طریق دو بندر لافت و پل توسط قایق قابل دسترسی است . این جنگل ها نه تنها در سطح ملی حائزاهمیت هستند .بلکه دارای دو نوع ذخیره زیست کره((MAB وتالاب بین المللی نیزمی باشند.این جنگلهای با محیط زیست پویا ،سازوکارهای پیچیده ،پرندگان نادر،آبزیان غیرمتعارف ،کارکردهای مختلف ،ارزشهاوزیبایی های سحرا نگیزخود پدید های شگفت انگیزی می باشند که برای طیف گسترده ای ازمردم از جذابیت های خاصی بر خوردار ند . قابلیتهای پژوهشی وآموزشی این نظام اکولوژیک استثنایی ومنحصر به فرد همان قدر برای دانشجویان جذابیت دارد که دیدغروب سحر انگیز جنگل های نیمه شناور آن برای مردم عادی.این جنگل ها کانون دیدنی های غیر متعارف و حیرت آور است .دیدن ماهی خزنده ،پرندگان نادر همچون اگرت بزرگ ، گیلان شاه و حواصیل هندی در کنار عقاب ماهیگیر ،نوک قاشقی،پلیکانها و فلا مینگو ها همیشه امکانپذیر نیست اما جنگل ها همیشه بهاردریایی حراهمه این دیدنی ها را یکجا به بازدید کنندگان خود سخاوتمندانه عرضه می کنند .بی دلیل نیست که امروزه مناطق حفاظت شده درکل نوار ساحلی جنوب کشوروبویژه در عرصه مانگروها این میراث های طبیعی بی همتا را برای نسل حاضر وآتی حفظ کنیم     در تپش اضطراب درونيت   بياد آور روشنی چشمان آسمان را   دو چشمی که برای آواره بودنت گريسته است.   پس کی شکوفه می دهی؟!   جرات رويش در بيابان   سعی تمام جنگل ها را به سخره می گيرد!     میخوام درباره ی درختی صحبت کنم که ویژگی های خاصی داره و برای همین من از این درخت واقعآ خوشم میاد   شب خسب                               Albizzia julibrissin   این گیاه به صورت درختی در جنگلهای شمال ایران میروید و بومی منطقه بوده و از راسته Leguminoseae  (تیره نخود) و تیره ی Mimosaceae ( تیره گل ابریشم ) بوده و میوه های ان از نوع نیام است . برگهای این درخت به صورت  مرکب شانه ای بوده که در عکسی که من از این درخت در رودخانه ی تالار قاءمشهر گرفتم گویای این امر است .                       این درخت به این علت نامگذاری شده که بر گهای شانه ای این درخت شبها به اصطلاح میخوابند یا جمع میشوند . نام این درخت به زبان مازندرانی ول ولی بوده واین درخت دارای مصارف زیادی است . به گفته یکی از روستاییان سوادکوهی از چوب این درخت در قدیم برای ساخت مسکن و برگهای این درخت خوراک لذیذی برای دامهاست .   شب خسب  به گفته ی بعضی از اساتید ما اخرین درخت بومی جنگلهای شمال است که گل میدهد و گلهای این درخت منظم . تعداد پرچم های ان زیاد و کاسبرگها ازاد و به هم پیوسته بوده و گل به رنگ صورتی است . عکس زیر که من در روستای اتوی زیراب از این درخت گرفتم گویای زیبایی این درخت است .