کاربرد هورمونهاي گياهي هورمونهورمون به موادي اطلاق ميشود که به مقدار بسيار ناچيز در يک اندام معين از گياه بوجود ميآيد و در اندامهاي ديگر استفاده ميشود. با اين تعريف شايد تصور شودکه هورمونها صرفاً جزء مواد کاملاً درون ساز گياه هستند، اما همواره اينطور نيست زيرا هورمونها هم در داخل اندامهاي گياهي و هم به شکل سينتتيک و شيميايي در خارج ساخته ميشوند و روي گياه القا ميشوند. بنابراين علي رغم اينکه يک تفاوت ناچيز بين اين دو نحوه ساخت هورمون موجود است بيشترين تفاوت مربوط به اصطلاح انگليسي است. در فارسي هم موادي که بصورت طبيعي در گياه ساخته ميشوند و هم موادي که به صورت مصنوعي از خارج به گياه القا ميشوند را تحت عنوان هورمون ميشناسند، اما در اصطلاح انگليسي موادي را که بصورت طبيعي (در داخل گياه) ساخته ميشوندPlant Hormone و موادي که بطور مصنوعي (در خارج از گياه)ساخته ميشوند را تحت عنوانPlant Growth Regulators يعني تنظيم کنندههاي رشد گياهي ميشناسند. در تقسيم بنديهاي خيلي قديميتر هورمونها بر حسب نوع قابليت يا کاري كه به عهده دارند، به پنج دسته تقسيم ميشوند. هورمونها1- اكسينها Auxines2- ژيبرلينها Giberellines3- سيتوكينينها Cytokinines4- بازدارندههاي رشد Inhibitors5- اتيلن Ethyleneاکسينها Auxinesعوامل موثر بر عملكرد هورمونها در روي گياهان زينتيغلظت Dosageهورمون مصرفي؛سن فيزيولوژيكي گياهاکسينها جزء اولين گروه هورمونهاي كشف شده هستند كه وظايفي همچون تسريع در ريشهزايي گياهان و ريزش گلهاي اضافي درختان ميوه را بر عهده دارند. مهمترين عاملي که روي عملکرد اکسينها تأثير گذار بوده مقدار مصرف اکسين و يا غلظت هورمون مصرفي است. گاهي اوقات يک اکسين معين عامل رشد و تقسيم سلولي است. اما اگر همين ماده را در غلظت Dosage خيلي زياد بکار بريم، باعث مرگ و از بين رفتن گياه ميشود. بنابراين در مصرف هورمونها مخصوصاً اکسينها غلظت مصرف اهميت زيادي دارد. عامل ديگري که در روي عملکرد و يا وظيفه خاص اکسين اثر گذار است سن فيزيولوژيکي گياه مورد استفاده است. بسته به اينکه گياهان در چه مقطع سني قرار گرفتهاند غلظت مصرفي اکسين و زمان القا آن به سن متغير است و نتايج متفاوتي دارد. اما بطور کلي مهمترين وظايفي را که براي اکسينها ميشناسيم عبارتند از : تسريع در ريشه زايي گياهان سخت ريشهزا 3000 ppm - 8000 ppm- مخصوصاً در سطوح بزرگ و واحدهاي توليدي بزرگ که سرعت ريشهدار شدن گياه و زمان آن اهميت دارد، مصرف و کاربرد اکسينها داراي جايگاه ويژهاي است؛ عامل تُنُك کننده در محصولات سالآور- به اين طريق باعث ريزش گلهاي اضافي درختان ميشود. مثلاً در درخت سيب حالت سالآوري وجود دارد. بدين صورت که در بعضي از سالها ميوه زياد توليد ميكند و در سال ديگر محصول بسيار ناچيزي دارد. کاربرد اکسينها باعث ميشود که در سالهاي پر محصول تعداد گلهاي قابل تبديل به ميوه کم شود و در نتيجه عملکرد گياه در سالهاي مختلف به شکل متعادلي نگه داشته شود. ژيبرلينها Giberellinesمهمترين كاربرد ژيبرلينها GAجايگزيني سرما در غدهها؛جايگزيني سرما در بذردسته نسبتاً بزرگ از هورمونهاي گياهي ژيبرلينها هستند که در سالهاي حدود 1940 شناخته شدند. کاربرد ژيبرلينها در باغباني به درشت کردن حبههاي انگور، وادار كردن غده يا پياز براي گلدهي و جايگزيني سرما در بعضي از بذرهاي گياهان است. بهترين و پرمصرفترين جاي مصرف GA در ژيبرلينها در Flowery culture است که غدهها و پيازها را به کمک سرما وادار به گلدهي ميکنيم، بنابراين ژيبرلينها جايگزين سرما ميشوند. با تيمار ژيبرلين دوره 3 تا 5 ماهه را که پيازها لازم دارند تا وارد مرحله گلدهي شوند را بسيار کوتاهتر ميكنند. وظيفه ديگر ژيبرلينها جايگزيني سرما در بعضي از بذرها ميباشد. بعضي از بذرهاي گياهان زينتي نظيرانواع نسترنها نيازمند طي يک دوره سرما قبل از جوانهزني هستند، لذا وقتي اين بذرها را با GA که مخفف ژيبرلين اسيد است تيمار کنيم آن را جايگزين يک دوره سرما کردهايم. لازم به ذكر است که تعداد ايزومرهاي ژيبرلين خيلي زياد است از GA1- GA47 شناخته شدهاند، و در کارخانجات مواد شيميايي توليد مي شوند اما GA3 کاربرد بيشتري دارد