ايران از لحاظ ذخاير ژنتيكي گلرنگ يكي از غني ترين كشورهاست
عضو هيات علمي دانشگاه كشاورزي و منابع طبيعي گرگان گفت: كشت گلرنگ در ايران، افغانستان، پاكستان و هند قدمتي ديرينه دارد.
ابراهيم زينلي اظهار داشت: در ايران علاوه بر گونه زراعي گلرنگ گونه هاي وحشي آن نيز در بسياري از مناطق به وفور يافت مي شوند كه در ميان اين گونه‌ها، گونه C.OXYA CANTHA M.B به عنوان يكي از محتمل ترين اجداد گلرنگ از اهميت و ارزش زيادي برخوردار است و مي توان ادعا كرد كه كشور ما از لحاظ ذخاير ژنتيكي گلرنگ يكي از غني ترين مناطق جهان به شمار مي‌رود.
وي تصريح كرد: در گذشته كشت گلرنگ بيشتر به منظور تهيه كارتامين (رنگدانه قرمز رنگ كه از گلچه‌هاي اين گياه قابل استخراج است) و استفاده از آن در رنگرزي البسه و نيز به عنوان رنگ اغذيه صورت مي گرفت و هنوز هم در بازارهاي بيشتر شهرهاي خاورميانه در بعضي از فروشگاه‌ها كه به فروش زعفران و ادويه اشتغال دارند گلچه‌هاي خشك شده گلرنگ را نيز مي توان تهيه كرد.
زينلي يادآور شد: زراعت گلرنگ به منظور استفاده از روغن دانه آن سابقه زيادي ندارد به همين دليل در اغلب نوشته‌ها از اين گياه به عنوان گياه زراعي روغني نسبتا جديد ياد شده است و بعد از جنگ جهاني دوم اصلاح ارقام پر محصول گلرنگ با محتواي روغن بالا به گسترش و توسعه سطح زير كشت اين گياه زراعي در دنيا منجر شد.
زينلي ادامه داد: در ايران كشت گلرنگ به عنوان يك گياه روغني از سال 1336 آغاز شد و بر اساس آمار منتشر شده مقدار توليد دانه گلرنگ در ايران در سالهاي 1350 تا 55 هفت هزار تن در سال بوده و در سال 1358 اين رقم به 6 هزار تن كاهش يافت.
وي تصريح كرد: از سال 1358 به بعد توليد گلرنگ در ايران سير نزولي داشته است.
مدرس دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان در ادامه كاهش سطح زير كشت گلرنگ در ايران طي سالهاي گذشته را به دليل محدود شدن عملكرد دانه توسط عواملي مانند آفات، بيماري‌ها، علفهاي هرز و در دسترس نبودن ارقام مناسب و اطلاعات كافي در زمينه زراعت اين گياه دانسته و گفت: البته همين گونه مشكلات در ساير مناطق توليد گلرنگ در جهان نيز باعث عدم توسعه كشت اين گياه شده است اما در چند سال اخير ورود ارقام جديد زودرس بر عرصه توليد، موجب رونق كشت گلرنگ و افزايش سطح زير كشت آن شده است.
وي اظهار داشت: در سالهاي اخير كوشش زيادي به منظور برداشتن موانع توسعه كشت اين گياه زراعي از قبيل حساسيت به تعدادي از آفات و امراض و دير رس بودن ارقام انجام شده كه نتيجه اين كوشش ها توليد ارقام جديد مناسبتر بوده است.
زينلي افزود: يكي از امتيازهاي ارزشمند گياه گلرنگ در كشور ما بومي بودن و سازگاري آن است بنابراين شايسته است كه مطالعات بيشتر براي شناخت بهتر اين گياه و استعدادهاي آن انجام شود.
وي در پايان گفت: با توجه به بومي بودن اين گياه و داشتن خصوصيات ارزشمند به ويژه سازگاري با شرايط محدوديت رطوبت و امكان كشت پاييزه آن در بسياري از مناطق كشور و همچنين اثرات مفيد قرار دادن آن در تناوب زراعي اميد است كه اين گياه در آينده بيشتر از گذشته مورد توجه پژوهشگران و سياستگذاران كشاورزي كشور قرار گيرد.
www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com