خانواده رزاسه Rosaceae
رزاسه يا گل سرخيان
رزاسه يكي از خانوادههاي متنوع و پر جمعيت از نظر گونههاي گياهي است. گياهان گوناگون آن با كاربرد مختلف ديده ميشوند. تعداد زيادي گياهان دارويي، درختان ميوه، بخشي از گياهان زينتي، تعداد زيادي گلهاي شاخه بريده يا گياهان آپارتماني در اين خانواده هستند. اجداد رزهاي امروزي نسترنها هستند. نسترنها با نام جنسي رزا Rosa در جهان شناخته شده هستند و شامل مجموعهاي از گياهان با خواص و كاربردهاي گوناگون ميباشند. نسترنهاي شناخته شدهاي در نقاط مختلف ايران بصورت پايه درختان پيوندي و پايه گلهاي رز پيوندي كشت و كار ميشوند.
رزا فوئتيدا Rosa foetida
يكي از اين نسترنهاي بسيار زيباي شناسايي شده در ايران رزا فوئتيدا Rosa foetida است. كه در منطقه كوهستاني كردستان به وفور يافت ميشود. رزا فوئتيدا درختچهاي است با رشد منظم و برگهاي درخشان سبز، گلهاي زرد معطر و منظرهاي بسيار زيبا دارد. اين گياه به تنهايي هم بعنوان درختچه زينتي قابل كشت و كار است.
رزا موشاتا
نسترن ديگري به نام نسترن زرد يا رزا موشاتا است كه در مناطق كوهستاني ايران ميرويد. اما رايحه مطبوعي كه در رزا فوئتيدا هست در اين گياه وجود ندارد. رزا موشاتا گياهي است كه بافت نامناسب و خاكي با PH بالا را بخوبي تحمل ميكند.
نسترن شيرازي
نسترن ديگر به نام رز وحشي تحت نام نسترن شيرازي و رزا هميسفريكا گياهي است كه در كوههاي استان فارس به وفور وجود دارد. نسترن ديگري در استان فارس به نام گل دو رو وجود دارد كه در حقيقت يك رزا فوئتيدا استRosa foetida bicolor يا گل آتشين.
گل محمدي Rosa damascena
نسترن بومي و معطر ديگر در ايران رزا دامِسانا يا گل محمدي است. و به عنوان كار اقتصادي در بسياري از نقاط ايران در حال كشت و كار است. گلهاي پُر پَر آن تا اواخر مرداد ماه ديده ميشود.