خانواده ليلياسه 2
هاورتسيا Howertia
از ديگر گياهان گوشتي خانواده ليلياسه است كه خطوط سفيد رنگ در سطح برگهاي آن ديده ميشود. ظاهر كروي اين گياه منظره خاص و منحصر به فردي به آن داده است. آبياري اين گياه بندرت و هر زمان كه خاك پاي گياه كاملاً خشك باشد انجام ميگيرد. تكثير هاورتسيا بوسيله تقسيم بوته است. نگهداري هاورتسيا در گلدان كم عمق، خاك شني رسي در محيطي پر نور و آفتابي و آبياري كم انجام ميگيرد.
يك گياه ديگري هم به نام هاورتسيا وجود دارد كه در يك محيط پر نور، خاك كم عمق و شني رسي نگهداري ميكنند.
همروكاليس Hemerocallis
گياهي است كه در فارسي به نام زنبق آبي يا زنبق رشتي معروف است. شايد وجه نام فارسي بيربط با نحوه‌ي رشد گياه در كنار بركهها و جوي آب نباشد. گلهاي نارنجي رنگ اين گياه خاصيت كات فلاوري ندارند و اين گياه كاملاً مناسب فضاي سبز است. ريشههاي گوشتي گياه دوام خوبي در زمين دارند و در تمام سال در هواي آزاد بخوبي رشد و نمو ميكنند. بعلاوه برگهاي سبز رنگ اين گياه در فصل غير از گل دهي باعث منظره زيبا و سبزي ميشود كه در سايه درختان بسيار مورد توجه است.
نكته ديگر كه در مورد گلهاي اين گياه جالب است فرمهاي پلي پلوئيدي يا پُر پري در گلهاي آن است. اين گياه جزء معدود گياهاني است كه تمايل به فرم پلي پلوئيدي دارد. تكثير آن بوسيله‌ي ريشههاي گوشتي آن در فصل پاييز انجام ميشود.
گرنت كاور Grant cover
گرنت كاور يك گياه پوششي از خانواده ليلياسه مي‌باشد. برگهاي درشت و سبز تيره آن هوستا Hosta نام دارد. گونه ديگري از هوستا وجود دارد كه داراي برگهاي ريزتري است و كاملاً با سايه، نور كم و رطوبت سازگار است. گلهاي هوستا به رنگهاي سفيد و آبي معمولاً روي يك ساقه باريك و بلند ظاهر ميشوند كه در فضاي سبز كاربرد خيلي خوبي دارند. براي اينكه گياه گل دهي داشته باشد بايد در محيطي با نور كم از آن پرورش و مراقبت كنند. تكثير هوستا بوسيله تقسيم بوته در فصل پاييز است.
ليبوم لانگي فوليوم Lilium longifolium
ليليوم يا سوسن در فارسي سوسن چلچراغ ناميده ميشود. ليليوم يكي از گياهان وحشي و بومي است كه فقط در دو نقطه از دنيا يافت ميشود، يكي در منطقه جيرنده در شمال ايران و ديگري در كشور اكراين. اين گياه رنگ سفيد، گلهاي متنوع آويزان و منظره يك چلچراغ را دارد. از طرف سازمان محيط زيست اين گياه به حالت قرنطينه و محصول درآمده است و كارهاي تحقيقاتي بر روي آن در حال انجام است.
گلهاي سوسن ديگري در ايران وجود دارد كه بر روي آن‌ها عمليات به‌نژادي صورت گرفته است و به فرمهاي امروزي ليليومها در آمدهاند.
كشت و كار ليليوم
ليليوم يا سوسن معمولي داراي يك پياز فلسي است يا به عبارت ديگر ليليوم پياز درشتي است كه فلسهاي جدا از هم دارد. بوسيله همين فلسهاي جدا از هم تكثير ميشود. روش تكثير بدين صورت است كه بعد از كشت پيازهاي درشت گياه در يك خاك كاملاً استريل و ضدعفوني شده و مناسب از لحاظ دارا بودن مواد غذايي، ابتدا برگهاي كوچك و اوليه ظاهر و سپس علائم ساقه گل دهنده ديده ميشوند.
برداشت پيازهاي ليليوم موقعي است كه رشد رويشي تمام شده و گياه گل داده باشد، زيرا به عنوان يك كاتفلاور از گل بريده آن استفاده ميكنيم. به عبارت ديگر بهترين زمان برداشت پيازهاي ليليوم اوايل پاييز يعني زماني كه هوا هنوز خيلي سرد نيست، مي‌باشد. در ارقام حساس به سرما زمان برداشت پيازها خيلي اهميت دارد اما بطور كلي بايد گفت كه پياز گياه بايد در فصل پاييز برداشت شود زيرا در اين فصل است كه پيازها به اندازه كافي مواد غذايي را در خود ذخيره كرده‌اند.
پياز ليليوم نسبتاً درشت است اما اندازههاي مختلفي از آن در كشت و كار استفاده ميشوند. پيازها با اندازههاي 15تا 18سانتيمتري قابل كشت هستند. اما براي اينكه محصول مناسب و گل‌دهي بهتري داشته باشد، پيازهايي به قطر حدود 20 تا 25 سانتيمتر براي كشت توصيه ميشوند. در كشت و كار ليليوم چند مشكل اساسي وجود دارد كه به برخي از آن‌ها اشاره ميكنيم.
مشكلات كشت و كار ليليوم
- سبز شدن پيازچه‌ها پيش از موعد؛ پيازهاي ليليوم در ارقام زودرس پيازچه‌هايي توليد ميكنند كه هنوز سر از خاك در نياورده جوانه مي‌زنند. در اين حالت ساقه سبز شده را نبايد شكست بلكه پيازچه را جدا كنيد و در خاكي كه حالت ركود دارد، نگهداري كنيد تا در فصل مناسب كشت و كار شود.
- بيماري لكه قهوهاي برگهاي ليليوم؛ هر دليلي كه باعث توقف رشد ريشههاي ليليوم بشود معمولاً لكههاي قهوهاي را در برگ بوجود مي‌آورد. يكي از عوامل توقف رشد ريشه، افزودن مواد غذايي بيش از حد نياز، آبياري نامنظم و بي موقع و خاك نامناسب با بافت سنگين است. لذا براي جلوگيري از بيماري لكه قهوهاي بايد به اين عوامل بيشتر دقت شود.
- كمي تعداد گلها و كوچكي اندازه گلها؛ ممكن است بدليل انتخاب پيازهاي كوچك و نادرست گلهاي ريز و كوچك توليد شوند. بنابراين پيازهاي درشت كه مواد غذايي به اندازه كافي در خود ذخيره كرده باشند بشرط اينكه از درجه حرارت مناسبي در انبار برخوردار باشند بخوبي گل ميدهند. زودرسي گلهاي ليليوم؛ آخرين نكته در مورد ليليوم موضوع پيش‌رس كردن گلهاي آن است كه بسته به تقاضاي بازار اين كار را انجام ميدهند. نكتهاي كه در پيش رس كردن گلهاي ليليوم اهميت دارد اختلاف درجه حرارت شب و روز است. بهترين دما در روز براي ليليوم حرارت 20 درجه و در شب 15درجه سانتي‌گراد است. اگر پيازها را به مدت 6 هفته در درجه حرارت پايين در انبار نگهداري كنند مي‌توان به عنوان پيش‌رس كردن، آن‌ها را به گلخانه انتقال داد